Σάββατο 26 Ιουλίου 2014

Αλεξανδρούπολη: Οι ξένοι επενδυτές θέλουν, το λιμάνι μπορεί;

Αποστολή της Voria.gr στη Θράκη: Συνέντευξη του νέου πρόεδρου του ΟΛΑ Σταύρου Σταυράκογλου - Ο μεγάλος αναπτυξιακός άσος που πρέπει να παίξει η Αλεξανδρούπολη. Τι συμβαίνει με το επενδυτικό ενδιαφέρον από Βραζιλία
21 Ιουλ 2014 - 07:05  www.voria.gr
Picture 0 for Αλεξανδρούπολη: Οι ξένοι επενδυτές θέλουν, το λιμάνι μπορεί;

της Άννης Καρολίδου

Η Αλεξανδρούπολη έχει έναν  αναπτυξιακό άσσο στο μανίκι της, το λιμάνι, μόνο που δεν μπορεί να παίξει ακόμη αυτό το χαρτί, γιατί υστερεί  σε υποδομές.


Οι επιχειρηματίες, Έλληνες μα και ξένοι, βλέπουν τη δυναμική, τις προοπτικές, αφού το Λιμάνι μπορεί να πάρει φορτία από εκείνα που συνωστίζονται για να περάσουν τα Στενά.  Όμως για να γίνει αυτό, η Αλεξανδρούπολη θα πρέπει να αποκτήσει ένα σύγχρονο, οργανωμένο λιμάνι που θα μπορεί να δέχεται container ships, αλλά και πλοία μεγάλα με συμβατικά φορτία που απαιτούν υποδομές στη χερσαία ζώνη.

Το Λιμάνι σήμερα, όπως αναγνωρίζει ο νέος πρόεδρος του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης Α.Ε., Σταύρος Σταυράκογλου, «είναι λίγο από όλα». ‘Έχει μία πολύ μεγάλη χερσαία ζώνη 1.150 στρεμμάτων, αλλά είναι χωροταξικά και λειτουργικά ανοργάνωτο. Έχει  ΣΕΜΠΟ, μεγάλη προβλήτα κατασκευασμένη από το 2007 και ακόμη δεν μπορεί να δεχθεί container ships γιατί δεν έγινε το έργο εκβάθυνσης. Είναι δίπλα στην Εγνατία Οδό και «κολλητά» στο Σιδηρόδρομο και δεν διαθέτει άμεσες συνδέσεις.  Έχει κρηπιδώματα αλλά δεν έχει μηχανήματα, εξοπλισμό για φορτοεκφορτώσεις.

Ωστόσο, κάτι φαίνεται πως κινείται ή, μάλλον φαίνεται πολλά να κινούνται από την παρούσα διοίκηση, η οποία ήδη, πριν ολοκληρωθούν τα έργα σύνδεσης με το Σιδηρόδρομο και εκβάθυνσης της ανατολικής λιμενολεκάνης, παρουσιάζει συμφωνία, με την  Imperial Trading CO του κυπριακού Ομίλου επιχειρήσεων Εllinas, για τη δημιουργία σιλό και συσκευαστηρίου ρυζιού στη βάση του ΣΕΜΠΟ, μία επένδυση της τάξης των 50 εκατ. ευρώ. Αλλά και επιχειρηματίες της Βραζιλίας που εξάγουν κτηνοτροφικά προϊόντα και σόγια στη Ρωσία, ενδιαφέρονται να αναπτύξουν τη δική τους βάση στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, κάνοντας επενδύσεις σε αποθήκες- ψυγεία και σιλό.



«Υπάρχει ενδιαφέρον και από Έλληνες επιχειρηματίες αλλά και από Τούρκους, αν και δεν έχει εκδηλωθεί επισήμως.  Η Αλεξανδρούπολη, έχει το μοναδικό λιμάνι στην Ευρώπη που συνδυάζει ή, μάλλον θα συνδυάζει και τα τέσσερα μεταφορικά μέσα, δηλαδή θαλάσσιες με σιδηροδρομικές, οδικές και αεροπορικές μεταφορές. Εμείς, σα νέα διοίκηση του Οργανισμού, αναλάβαμε μόλις τον Απρίλιο του 2014 και πρέπει να τρέξουμε παράλληλα όλα τα εκκρεμή και χρονίζοντα θέματα του λιμανιού. Να τρέξουμε την επικαιροποίηση του master plan, όπως απαιτεί ο νόμος, το ISO για τις συνθήκες ασφάλειας στη χερσαία ζώνη, το ISPS για την ασφάλεια των διεθνών μεταφορών, τα προγράμματα για τη διαχείριση containers έτσι  ώστε να είμαστε έτοιμοι σε ενάμισι χρόνο για το έργο που ελπίζουμε ότι θα έχουμε, να τρέξουμε την προμήθεια μηχανημάτων, αλλά τις απαραίτητες παρουσιάσεις του Οργανισμού», εξηγεί ο κ. Σταυράκογλου.

Αυτή τη περίοδο, δύο έργα γίνονται στο λιμάνι, πολύ σημαντικά και τα δύο. Επιτέλους η ΕΡΓΟΣΕ έχει αναθέσει την κατασκευή του τμήματος που θα συνδέσει το ΣΕΜΠΟ, με το σιδηροδρομικό δίκτυο, ένα έργο μικρό, της τάξης των 3,9 εκατ. ευρώ το οποίο όμως ήταν για χρόνια «στο περίμενε». Παράλληλα, το Υποδομών, έχει αναθέσει το έργο της εκβάθυνσης της ανατολικής λιμενολεκάνης και της εκσκαφής του διαύλου.  Το έργο της εκβάθυνσης είναι απολύτως αναγκαίο αν θέλει ο ΟΛΑ να προσελκύσει container ships, αφού τώρα το μέσο βάθος είναι -6 μέτρα.



Ο νέος πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος απαντάει σε όλα τα θέματα όπως και στην άποψη που ακούγεται και επαναλαμβάνεται, ότι η εκβάθυνση θα πάει χαμένη επειδή δίαυλος και λιμενολεκάνη θα μπαζώνονται από τα φερτά του ποταμού Έβρου. Απαντά και μιλάει για «μύθο» που κάνει πολύ κακό στο Λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.

Το λιμάνι καταλαμβάνει μεγάλη έκταση αλλά είναι εμφανές ότι δεν έχει οργάνωση. Και τα γραφεία του ΟΛΑ είναι εκτός λιμένα. Ποια είναι τα προβλήματα;

«H νέα διοίκηση ανέλαβε τον Απρίλιο του 2014 και ως το τέλος του μήνα θα εγκατασταθούμε στην ανατολική χερσαία ζώνη, σε ένα από τα παλιά τολ που διαμορφώνεται κατάλληλα. Θα εγκατασταθούμε στο σημείο αιχμής για την ανάπτυξη του λιμανιού. Ο Λιμένας, είναι πράγματι ‘λίγο από όλα’, τώρα προσπαθούμε να τον οργανώσουμε. Τα κρουαζιερόπλοια λιμενίζονταν δίπλα στα σταράδικα, φέτος είπαμε ότι δεν μπορούσε να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση.

Το Λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, η διοίκηση, έπρεπε να ορίσει την ταυτότητά του και η αναπτυξιακή του προοπτική βρίσκεται στην εμπορευματική κίνηση.

Κρίσιμο ρόλο θα παίξει η αξιοποίηση της προβλήτας του ΣΕΜΠΟ, όταν το μέσο λιμενικό βάθος φτάσει στα -12,5 μέτρα. Έγιναν οι βυθομετρικές αποτυπώσεις και θα αρχίσει η εκβάθυνση.

Με το προϊόν δε της εκσκαφής θα μπαζωθεί μία μεγάλη έκταση, ώστε να κατασκευαστεί ένα νέο κρηπίδωμα στην περιοχή που θα δημιουργηθεί ο πολυχρηστικός τερματικός σταθμός. Εκεί  θα πιάνουν μεγάλα πλοία, διεθνών γραμμών, εμπορικά».

Ποια πλεονεκτήματα για το χρήστη έχει να προβάλει ο Ο.Λ.Α.;

«H Aλεξανδρούπολη έχει έναν εκπληκτικό σταθμό για container, με κρηπιδώματα συνολικού μήκους 730 μέτρων. Άλλο πλεονέκτημα; Στα ανατολικά μας έχουμε μία πόλη 25 εκατ. κατοίκων, την Κωνσταντινούπολη, με ένα λιμάνι υπερκορεσμένο, ακριβό, το οποίο όμως έχει το μονοπώλιο στη διέλευση των Στενών.

Όταν εκεί η διέλευση ενός φορτίου κάνει από τρεις ως πέντε μέρες και κοστίζει ακριβά λόγω των υψηλών τελών, εμείς θα πρέπει να προσπαθήσουμε να πάρουμε ένα μέρος αυτού του έργου, εκμεταλλευόμενοι το σιδηροδρομικό δίκτυο, προκειμένου να μειώσουμε την απόσταση Θρακικού Πελάγους – Μαύρης Θάλασσας.

Το έργο του ΥΠΟΜΕΔΙ για την εκβάθυνση διαύλου και λιμενολεκάνης στο ανατολικό τμήμα του Λιμένα, είναι έργο γέφυρα  και θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τις 31/12/2015, αλλά συμβατικός χρόνος ολοκλήρωσης είναι Οκτώβριος του 2015. Πολύ νωρίτερα, το Σεπτέμβριο του 2014, θα έχει κατασκευαστεί η σύνδεση του ΣΕΜΠΟ με το σιδηροδρομικό δίκτυο.

Σκοπός μας είναι, να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα, μέχρι τον Οκτώβριο του 2015, δηλαδή να έχει αρχίσει το έργο σιδηροδρομικής σύνδεσης αεροδρομίου – λιμανιού.  Έργο που μελετάει η ΕΡΓΟΣΕ και για το οποίο θα πρέπει να αναζητηθεί χρηματοδότηση. Πρόκειται για έργο μικρό, περιορισμένης δαπάνης αφού μιλάμε για μία απόσταση μόλις 2 χιλιομέτρων.

Στην Αλεξανδρούπολη υπάρχει συγκεντρωμένο όλο το πακέτο των σύγχρονων συνδυασμένων μεταφορών. Υπάρχει το λιμάνι, ο σιδηρόδρομος εντός, η Εγνατία Οδός και το αεροδρόμιο.  Αυτός ο συνδυασμός των τεσσάρων μέσων, δεν υπάρχει σε κανένα άλλο λιμάνι στην Ευρώπη, άρα πρέπει να αξιοποιήσουμε τα εργαλεία που έχουμε στα χέρια μας».

Μήπως το έργο της εκβάθυνσης πάει χαμένο, όπως λέγεται, λόγω των φερτών του Έβρου;

«Πρόκειται για μύθο τον οποίο τον αντιλαμβάνεται όποιος επισκεφθεί την κοίτη και τις όχθες του ποταμού. Εάν όσα υποστηρίζονται, ίσχυαν, θα έπρεπε να βλέπουμε μεγάλες διαφορές, ανά τριετία- πενταετία, τόσο στις όχθες όσο και στην κοίτη του ποταμού. Αυτό όμως δεν υπάρχει. Ο μύθος θα αποκαλυφθεί όταν περαιωθεί η εκβάθυνση. Αυτός ο μύθος έχει κάνει τεράστιο κακό στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης όσον αφορά το όποιο δυνητικό επενδυτικό ενδιαφέρον. Θεωρώ πως αυτός ο μύθος άπτεται  διαφόρων μονοπωλιακών καταστάσεων στον τομέα των ναυτιλιακών, λιμενικών έργων στην Ελλάδα».



Τι προβλέπει το master plan για την ανάπτυξη του λιμανιού;

«Σύμφωνα με το ισχύον master plan, το οποίο θα επικαιροποιηθεί όπως ορίζει ο νόμος για όλους τους λιμένες, θα δημιουργηθεί και ένας  πολυχρηστικός  σταθμός που θα μπορεί να υποδεχθεί διάφορες δραστηριότητες, συμβατές με τη φόρτωση και εκφόρτωση containers.

Για παράδειγμα, είμαστε σε συνεργασία με τον Επιμελητηριακό Σύνδεσμο Μεταφορών (ΕΕΣΥΜ) για την εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας για τη λειτουργία εμπορευματικού σταθμού στο λιμάνι.Επίσης, θα μπορούσαν να γίνουν ζώνες για logistics.

Σε αυτή τη φάση και εν όψει επικαιροποίησης του master plan, βρισκόμαστε σε διαβουλεύσεις με θεσμικούς φορείς και  ιδιώτες, που έχουν με κάποιο τρόπο εκδηλώσει επιχειρηματικό ενδιαφέρον για την Αλεξανδρούπολη».

 Πρόκειται για ξένους ενδιαφερόμενους ή και για Έλληνες;

«Είμαστε σε επαφή με το Ελληνο- Βραζιλιανό Επιμελητήριο αλλά και με το Ελληνο- Τουρκικό.  Πιο συγκεκριμένα: Η Βραζιλία είναι από τις κυριότερες χώρες εξαγωγής προϊόντων προς τη Ρωσία. Αναζητούν κατάλληλους χώρους υποδοχής, προσωρινής, των προϊόντων τους και φύλαξης- διατήρησής τους, ώσπου με άλλα μεταφορικά μέσα να κατευθυνθούν προς τον τελικό τους προορισμοί. Οι Βραζιλιάνοι εξάγουν μεγάλες ποσότητες κτηνοτροφικών προϊόντων, όπως και σόγιας και χρειάζονται  για παράδειγμα αποθήκες – ψυγεία. Επίσης μας πρότειναν να δημιουργηθεί στη χερσαία ζώνη, μία μονάδα επεξεργασίας της σόγιας.  Άλλωστε ο Οργανισμός έχει αδελφοποιηθεί με το λιμάνι της Ιμπιτούμπα, που υποδέχεται κυρίως εμπορικά ρωσικά πλοία.

Οι Βραζιλιάνοι ενδιαφέρονται για το Λιμάνι, σαν κόμβο διαμεταφοράς, εφ’ όσον όμως ολοκληρωθεί η εκβάθυνση και γίνει η σύνδεση με το σιδηρόδρομο.

Ενδιαφέρον, για διάφορες χρήσεις, με τη διαμόρφωση του νέου χερσαίου χώρου,  υπάρχει επίσης από Έλληνες επιχειρηματίες.

Ο Οργανισμός ενδιαφέρεται πάρα πολύ για τη γειτονική χώρα και είχαμε καταθέσει και πρόταση  στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Διαχειριστική Αρχή Εξωτερικών Συνόρων, προσπαθώντας να πείσουμε ότι η μείωση των περιβαλλοντικών ρύπων θα είναι  μεγάλη, με τη θαλάσσια σύνδεση Τσανάκαλε- Αλεξανδρούπολη, αλλά σε αυτό θα πρέπει να πρωταγωνιστήσουν οι ιδιώτες. Λέγεται λοιπόν ότι θα δημιουργηθεί γραμμή για πλοία Ro/Ro, κάτι που συζητείται για χρόνια, αλλά δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί.

Έχουμε κάνει συνολικά 80 παρουσιάσεις του ΟΛΑ, το νέο company profile και, μεταξύ αυτών έγινε παρουσίαση και στην Cosco Ελλάς, η οποία όμως αυτή την περίοδο έχει ρίξει όλο το βάρος στην ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ».

Υπάρχουν εκφρασμένα παράπονα από χρήστες του λιμανιού. Δεν υπάρχουν μηχανικά μέσα,  δεν φωτίζονται οι προβλήτες το βράδυ,  υπάρχουν λακούβες που κάνουν δύσκολη τη διέλευση μεγάλων φορτηγών. Γιατί όλα αυτά;

«Πράγματι, δεν διαθέτουμε μηχανικό εξοπλισμό για την εξυπηρέτηση των χρηστών.  Γνωρίζω ότι υπάρχει πρόβλημα στη διέλευση των φορτηγών, σε ορισμένα σημεία. Αναμφίβολα είναι χαμηλό το επίπεδο προϊόντος και υπηρεσιών.

Αυτή τη στιγμή προχωράμε στην εκπόνηση του ISO 39001:2012, ενός  συστήματος διαχείρισης της Οδικής Ασφάλειας εντός της χερσαίας ζώνης του Λιμένα, είμαστε το πρώτο λιμάνι που το κάνουμε, οπότε θα υπάρξουν προδιαγραφές  αλλά και αναλήψεις υποχρεώσεων, τόσο από το φορέα διοίκησης όσο και από τους δέκτες των υπηρεσιών.

Όσον αφορά το φωτισμό, υπάρχει δυσκολία κάλυψης της δαπάνης, γιατί η χερσαία ζώνη του ΟΛΑ είναι πολύ μεγάλη.

Ο Οργανισμός χρειάζεται έσοδα και αυτό σημαίνει ξεκαθάρισμα ταυτότητας αλλά και νέα τιμολόγια. Όταν αναλάβαμε το 70% των εσόδων ήταν από επιχειρηματικές δραστηριότητες στη χερσαία ζώνη και, μόνο το 30% από λιμενικά έσοδα.  Χρειαζόμαστε νέα τιμολογιακή πολιτική, έχουμε μείνει στις αρχές της δεκαετίας του 1990».

Η ολοκλήρωση της εκβάθυνσης δεν απέχει πολύ χρονικά. Πώς θα λειτουργήσετε το ΣΕΜΠΟ χωρίς εξοπλισμό;

«Ήδη ξεκινήσαμε. Τρέχουμε δύο διακρατικά προγράμματα. Είναι το SETRACON, με θέμα την ασφαλή διαχείριση containers και το Horizon, για το οποίο άμεσα καταθέτουμε τη σχετική πρόταση, με θέμα τη δημιουργία πολυτροπικών μεταφορικών διαδρόμων για τη διαχείριση containers. Aπό αυτά τα προγράμματα  προσδοκούμε να πάρουμε τεχνογνωσία αλλά και κάποια χρήματα.

Ταυτόχρονα προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε μηχανικό εξοπλισμό. Υπάρχει μελετητική ωριμότητα σε δύο έργα, τα οποία δεν προλάβαμε να τα εντάξουμε στο ΕΣΠΑ. Έχουμε έρθει σε επαφή με την Περιφερειακή Αρχή για την ένταξή τους. Eίναι  το έργο για ISPS, δηλαδή του  Κώδικα Ασφαλείας, απαιτούμενο για ένα λιμάνι. Επίσης, το έργο του Επιβατικού Σταθμού αλλά και μηχανολογικός εξοπλισμός που θα ενταχθεί σαν υποέργο του ISPS. Συνολικά όλο το ISPS μαζί με τα μηχανικό εξοπλισμό, θα είναι κοντά στα 3,5 εκατ. ευρώ, ενώ ο επιβατικός θα είναι της τάξης των 1,5-2 εκατ. ευρώ.

Πέραν αυτών, στο πλαίσιο της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος ( ΕΛΙΜΕ), έχει γίνει καταγραφή μηχανολογικού εξοπλισμού και ο ΟΛΑ έχει επισήμως εκδηλώσει το ενδιαφέρον του για να πάρουμε μηχανήματα με leasing, όταν για παράδειγμα ολοκληρωθεί η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ. Έχουμε ήδη βρει μία γερανογέφυρα, που μας περιμένει .

Από την άλλη διερευνούμε, τη δυνατότητα, ίδρυσης θυγατρικής η οποία θα έχει αποκλειστικό αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών εντός του Λιμένα. Έτσι, αντί να έρχονται αυτοδύναμα ιδιώτες, θα προσπαθήσουμε να παρέχουμε υπηρεσίες στους χρήστες. Με αυτό τον τρόπο θα έχουμε μικρότερα κόστη αφού η θυγατρική θα διαχειρίζεται τον εξοπλισμό, για παράδειγμα, του ΟΛΑ».

Με τις λοιπές χρήσεις, για την ακτοπλοΐα ή τις γραμμές RO/RO, τι σχεδιάζετε;

«Οι γραμμές RO/RO είναι κάτι που συζητείται εδώ και χρόνια. Βεβαίως και είμαστε θετικοί αλλά θα πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλία ιδιώτες. Όσο για την ακτοπλοΐα, αυτή λειτουργεί στο δυτικό τμήμα του λιμανιού. Θα θέλαμε γραμμές που εκτός από τη σύνδεση με Σαμοθράκη, θα συνδέουν Ιμβρο , Τένεδο, Σμύρνη, Τσανάκαλε. Υπάρχει επίσης προγραμματισμός, για τη δημιουργία υδατοδρομίου για τα υδροπλάνα.

Επίσης, σε ένα τμήμα του παλιού λιμανιού προβλέπεται, από το master plan,  να γίνει μαρίνα για σκάφη αναψυχής.

Σχεδιασμός υπάρχει, αλλά πρέπει ο Οργανισμός να εξασφαλίσει κεφάλαια, να προσελκύσει φορτία και ιδιώτες χρήστες. Στο πλαίσιο αυτού του γενικού σχεδιασμού προβλέπεται και η μεταφορά της ιχθυόσκαλας στην ανατολική ακραία προβλήτα.

Το λιμάνι έχει ανάγκη από έργα υποδομών, αλλά προσωπικά είμαι αισιόδοξος για το μέλλον του και τον αναπτυξιακό ρόλο που θα παίξει».